Hakan Müştak

20.yüzyılın en etkili bestecilerinin başında hiç şüphesiz Igor Stravinsky gelir. Oysa 1913 yılında galası yapılan Bahar Ayini (La sacre du printemps) belki de sanat tarihinin en büyük skandalını yaratmıştı. Kötü müzik nedeniyle sanatçıların tartaklandığı sanat tarihindeki tek gösteri budur herhalde. Kavgayı gelen polisler bile durduramamıştı. Müzik berbattır ve hiçbir şeye benzememektedir. Eserin müziği, dinleyenler, duyanlar, sanat yorumcuları, basın, entellektüeller ve hatta tüm Fransa tarafından büyük bir nefretle karşılanır. Müziğin ahenksizliği onu gürültüye çevirmiştir. Bir tek kişi bile müziğin iyi olduğunu söyleyememiştir. İşte, o gün, herkesin uzlaşısıyla “berbat bir müzik eseri” denilen o eser, herkesin uzlaşısıyla “berbat bir besteci” denilen Stravinsky, müzik tarihinin en büyük dönüm noktasını yaratmışlardır.

Aslında Stravinsky’nin eserinde olmayan tek şey armoniydi. Bilinen müzik armoniye ya da daha basit söylersek dinleyene aşina gelen ahenkli melodiye dayanıyordu. Birkaç kez tekrar eden o melodi insana mutluluk veriyordu. İşte, Stravinsky’nin değiştirdiği şey buydu. Ona göre müzik, işitmesini öğrendiğimiz bir ses parçasından başka bir şey değildi. Oysa doğa gürültü demekti. Eğer işitmesini öğrenirsek tüm uyumlu sesler armonik gelebilirdi. Bahar Ayini’nin yaptığı şey de tam olarak buydu: İnsanın zihninde yarattığı kalıplara karşı çıkmak.

Bugün ekonomi yorumculuğumuz da bu yönde ilerler gibidir. Birkaç ekonomist ve yorumcu tüm medyayı adeta parsellemiş gibi aynı şeyleri söyleyip duruyorlar. Ahenkli akorlarıyla ekonomi yorumculuğunu kulağa hoş gelen bir melodiye dönüştürmüş gibiler. Sürekli bu yorumları dinleyenler ise zihinlerinde ister istemez belli yorum kalıpları yaratmışlar ve artık onlar da bu kalıpların dışındaki yorumlarla ilgilenmemeye başlamışlar. Acı olansa, ana akım medyadaki yorumcuların yaratığı bu döküntü anlayışı zihninden temizlemeye kimsenin yanaşır gibi görünmemesidir. 

Ekonominin özü belirsizliktir. Ekonomi yorumculuğu da hayatın bu saklı düzenini anlatan bir metafordan başka bir şey değildir. O nedenle kesin kuralları ve yerleşik kalıplarının olması mantıklı değildir. Belirsizlikten doğan bir disiplini anlamak için kalıpları yıkmak gerekir. 

Eğer konu ekonomi ise herkes yorumcu değildir, yok eğer herkes ekonomi yorumu yapıyorsa öyleyse ekonomi değildir anlayışı yerleşik bir düşünce şekli olsa da bu tekerleğe çomak sokan Stravinsky’lerin sayısı da giderek artmaktadır. Yerleşik ekonomi yorumculuğu kalıplarını yıkan bu kişiler sosyal medyadan yorumları ile yerleşik ekonomi yorumculuğuna meydan okuyorlar. Eğer siz de yerleşik ekonomi yorumculuğundan sıkıldıysanız, tıpkı Stravinsky’nin yerleşik müzik anlayışından sıkıldığı gibi, bu yorumcuları izleyerek ekonomiyi daha iyi anlayabilirsiniz.

Ekonomi yorumculuğunun Stravinsky’lerini bulmak için Twitter üzerinde bir araştırma yaptık. 50’ye yakın aktif yorumcunun analizlerini inceledik. Klasik ekonomi yorumculuğunun kalıplarını kırarak başarılı bir tarz yaratan 10 ekonomi yorumcusunu belirledik. İşte, merak edenler için ekonomi yorumculuğumuzun Stravinsky’leri.

Sosyal medyanın en yenilikçi 10 ekonomi yorumcusu:

1- Borsa Kahini (@borsahahini)
Dünya ve Türkiye piyasalarının genel görünümünü tüm karmaşıklığından arındırarak yüksek bir çözünürlükle yorumluyor. Rakamlar, göstergeler ve haberlerden daha çok kişi ve toplum davranışlarına yoğunlaşarak kalabalıkların hareket yönünü öngörmeye odaklanıyor. Sürü psikolojisinin finansın atardamarı olduğu herkesçe kabul edilse de bu konuya yoğunlaşan yorumcu bulmak neredeyse imkansız. Kısaca davranışsal finansın realiteyle buluştuğu yer.

2- Erol Kutlu (@kutero1)
Ekonomi yorumculuğunun ayrılmaz parçası haline gelen grafik anlayışını, Apple’ın cep telefonu anlayışını kökten değiştirmesi gibi değiştiren bir yorumcu. Sunduğu grafiklerin anlaşılabilirliği, kullanım kolaylığı ve düşünce yaratma derecesi son derece yüksek. Teknik analize güvenmeyenleri bile silkindirebilecek bir yorumcu.

3- Emrah Korhan (@fxpapillon)
Bilinen analiz sistemlerini tek bir potada eriterek bugünü anlamaya yoğunlaşan bir yorumcu. Rakamlar, istatistikler ve olayların aslında neyi anlatmak istediğini önyargılar altında ezilmeden sunuyor. İnanılan gerçekler ile görmezden gelinen gerçekler arasındaki ince çizgiyi görebilen ender yorumculardan. Düzen ve kural saplantısının serabına yenik düşmeyen bir yorumcu.

4- Deniz Kahraman (@DenizKahramn)
Ekonomi ve ilişkili yan alanlarını (demografi, eğitim, politika vs.) izliyor, adı bile duyulmamış piyasaları gözlemliyor, küresel köydeki tüm gelişmeleri takip ediyor ve bunların ekonomiye etkisini basit bir dille sunabiliyor. Politikanın ekonomiye ilişkisini dış ilişkiler uzmanı gibi, sosyal gelişmelerin etkisini ise bir sosyolog gibi başarıyla yapıyor. Bu kadar çok veriyi incelerek yorum yapmayı Bloomberg’in bile başarması çok zor. 

5- Tuncer Şengöz (@TuncerSengoz)
Belirsizliğin hakim olduğu ekonomi dünyasına bilimin, matematiğin ve sosyal disiplinlerin analitik prensipleri ile yaklaşan ülkemizdeki çok az sesten biri. Kesin doğruluk ve belirsizlik arasındaki patikanın “aşırı kendine güven” taşlarıyla dolu olduğunu gözden kaçırmadan benzersiz yorumlar yapan etkili bir yorumcu. 

6- Eren Kuru (@HedgeForMoney)
Finansal verileri Macgyver gibi kullanarak vizyon verici çıkarımlar sunuyor. Yan yana getirilmesi zor verileri bile ilişkilendirerek finansın sınırlarını zorluyor. Yenilikçi ve tutarlı. Finansın kaosunda kaybolmadan belirsizliği tarafsızlıkla yansıtan bir ekonomi yorumcusu.

7- HAKANPAŞA (@_HAKANPASA_)
Yatırımın amacının para kazanmak olduğu prensibinden şaşmadan ekonomik göstergeleri ve olayları bu amaca hizmet edecek şekilde yorumlayan son derece gerçekçi bir yorumcu. Finansın global katedralinin sınırlarında değil, kendi küçük evinin etrafında dolaşan gerçekçi yatırımcılara odaklanan bir yorumcu. Yatırım kararlarında bir kuruş kaybı bile kabul etmeyen bir anlayışla yarattığı kendi yatırım sisteminin eksik yönlerini sürekli düzelterek yürüyen eşsiz bir analist.

8- Halil Buhur (@Halil_Buhur)
Buffettvari yatırım anlayışının ülkemizdeki en tutarlı temsilcilerinden. Değer yaratma anlayışı ile kurguladığı yatırım modeli küçük yatırımcıları da hedef alan etkili bir anlayışa sahip. Kendi hisse senedi listesinin yıllardır diğer listelerden daha iyi performans gösterdiğini hesaplayarak ölçülebilir portföy anlayışını getiren yenilikçi bir yorumcu. Uzun vadeli yatırım anlayışının en etkili yorumcusu. 

9- Emin Tay (@EminTayy)
Herhangi bir finansal verinin bir finansal kararı nasıl etkilediğini yüksek bir kavrayışla sunuyor. Adeta finansal bir detektif gibi kimsenin yanaşamayacağı verileri analiz edip yorumluyor. Finansın dehlizlerinde korkmadan ilerleyen bir yorumcu.

10- umutsarı (@ketex34)
Hisse senetlerinin “CSI” tarzı analizini ondan daha açıklayıcı yapanı yok. Hisse senedine bir finansal enstrüman gibi değil kriminal bir vaka gibi yaklaşan ve “delil”lere odaklanan bir yorumcu. Büyük fonları yönetenlerin bile gizliden gizliye onun analizlerini okumadan karar vereceklerini hiç sanmıyoruz.

Eğer siz de ekonomi yorumculuğunun yerleşik kalıplarından sıkıldıysanız, ekonomi yorumculuğunun yeni Stravinsky’lerini okumanızı öneririz. Yok eğer bildiği şeyler dışında hiçbir şeyi dinlemeyecek olanlardansanız, Stravinsky’nin şu sözünü hatırlatmak isteriz: “Dinlemek çaba ister; işitmek marifet değil. O kadarını ördekler de yapıyor.”

Hakan OSMANOĞLU

Kaynak;
http://globalekonomikmonitor.blogspot.com.tr/2015/04/sosyal-medyann-en-yenilikci-10-ekonomi.html
http://halilbuhur.blogspot.com.tr/2015/05/sosyal-medyann-en-yenilikci-10-ekonomi.html